Getuigenis Fien Axcent

Wat zijn de centrale elementen in jullie ‘safeguardingbeleid’?

“Wij vinden het belangrijk te onderstrepen dat iedere persoon recht heeft op een eigen levensbeschouwing en om die te uiten. Verder heb je ook het recht om je grenzen daarrond aan te geven. De dialoog wordt sterker als je duidelijk maakt aan iedereen die deelneemt dat ze hun grenzen mogen aangeven. Als je expliciet maakt dat het gesprek over een grens is gegaan, is dat trouwens vaak een startpunt voor een diepgaander gesprek.”

Waarom is die ‘safeguarding’ voor jullie zo belangrijk?

“We werken rond dialoog en het is belangrijk om een veilige context te creëren om die dialoog mogelijk te maken. Het is belangrijk voor onze freelancers die met jongeren werken in klassen: ze moeten afspraken maken met de groep. Maar evengoed moeten ze zelf weten wat ze niet laten passeren: waar stellen ze zelf grenzen? Evengoed was het belangrijk om ook in onze kleine organisatie aandacht te hebben voor een goede dialoog. We hebben een pluralistisch bestuur: hoe zorg je ervoor dat iedereen zich daar kan uiten?”

Hoe hebben jullie dat aangepakt?

“Vroeger deden we alles uit buikgevoel. Dat is niet altijd verkeerd, maar we wilden onze aanpak expliciteren. We hebben ons daarvoor laten coachen door Sensoa. Voor ons is grensoverschrijdend gedrag meer dan enkel seksueel grensoverschrijdend gedrag, maar pesten, uitsluiting, geweld, waarbij de interlevensbeschouwelijke dialoog telkens centraal staat."

Wat is het eerste dat jullie hebben gedaan?

“We zijn begonnen met een risicoanalyse. Dat is niet altijd gemakkelijk: we zijn toen beginnen nadenken vanuit de ervaringen die ik al had, maar ook vanuit imaginaire situaties. Daar kon ik een visie uit puren. We zijn ook naar ons bestuur getrokken om het ook daar te hebben over onze gedragsregels. Sensoa heeft dan ook expertise hieromtrent gedeeld op een bestuurdersvergadering, om het bewustzijn bij hen rond het thema te verhogen. Op basis daarvan hadden we een discussie over onze gedragsregels? Willen we daar veranderingen in aanbrengen en waar willen we dan naartoe?”

Hoe maken jullie gebruik van het Sensoa Vlaggensysteem?

“We moesten de inhoud van het Sensoa Vlaggensysteem vertalen naar de context van Axcent. Wat is in het kader van een interlevensbeschouwelijk dialoog een groene en gele vlag? Hoe matcht die aanpak op Axcent? We gebruiken die ook bij onze dialogen. We hebben ook momenten waarop een bestuurder aangeeft: ik voel me echt niet goed bij hoe dit gesprek loopt. Op dat moment kan je aangeven dat er in het gesprek over een grens is gegaan, ook al was dat misschien niet de bedoeling van de persoon die de uitspraak deed.”

Hoe zorgen jullie ervoor dat jullie freelancers deze visie mee opnemen en uitdragen?

“Onze freelancers krijgen een opleiding en daar besteden we veel aandacht aan de begeleidershouding. Hoe ga ik om met een groep en hoe reageer ik op een situatie? Onze ‘safeguarding policy’ wordt daar mee in opgenomen en de freelancers weten waar ze situaties kunnen melden."

Was het moeilijk om binnen de organisatie snel op één lijn te komen omtrent die visie?

“Iedereen vond het belangrijk om een duidelijke visie en een beleid te hebben, maar er kwamen wel levensbeschouwelijke verschillen naar boven. Voor ons charter hebben we uiteindelijk voor een aanpak gekozen waarin we verduidelijken over welke principes de raad van bestuur op eenzelfde lijn zit en over welke principes de meningen verschillen.”

Hebben jullie ook een handelingsprotocol opgesteld?

“We hebben een handelingsprotocol uitgeschreven dat verduidelijkt welke stappen we zetten bij een melding. Maar of het protocol ook echt zijn nut zal hebben, zal pas duidelijk worden als er zich ook echt iets voordoet. Elke situatie is nu eenmaal anders. Mogelijks moeten we het protocol herzien nadat het een eerste keer op zijn bruikbaarheid is getest.

Om die reden hebben we momenteel ook geen zeer gedetailleerd tuchtreglement. Aanvankelijk wilden we ons op elke situatie voorbereiden, maar dat werd al heel snel complex. Uiteindelijk hebben we gekozen voor een andere aanpak. We werkten 10 mogelijke tuchtmaatregelen uit, zoals een gesprek of een begeleidingssessie, en we hebben een procedure uitgewerkt voor wie de maatregel bepaalt. Zo vermijd je dat je het onmogelijke moet doen, namelijk je voorbereiden op alles wat mogelijk kan gebeuren.”

Hoe maakte Sensoa het verschil bij deze begeleiding?

“We hadden weinig ervaring rond grensoverschrijdend gedrag. Sensoa hielp ons in het denkproces: wat betekent grensoverschrijdend gedrag voor Axcent? Wat zou een beleid rond dit thema voor onze organisatie kunnen inhouden? De begeleiding hielp ons zo om onze eigenheid te ontdekken: we werden erop gewezen hoe we anders zijn en hoe wij een visie en een beleid rond grensoverschrijdend gedrag dan kunnen invullen. Door bewust met het thema bezig te werk je niet alleen een beleid uit, maar verandert ook je hele mindset. Je neemt het bewuster mee in alles wat je doet.”

Welke tip heb je voor andere organisaties die hun eerste stappen willen zetten op vlak van grensoverschrijdend beleid?

“Ik raad je aan om je te laten begeleiden. Je hoeft niet alles zelf te doen.”