Het wetgevend kader en verplichtingen

Toets elke maatregel die je neemt af aan de wettelijke kaders en verplichtingen.

Voer als werkgever zeker een risicoanalyse uit. Filter daaruit de preventieve maatregelen.

Geef voorkeur aan maatregelen die risico’s of een mogelijk gevaar voorkomen. Verminder bij voorbeeld de wachttijd aan de telefoon om zo frustraties te voorkomen.

Pas later zoek je maatregelen die helpen om schade te voorkomen als een incident zich toch zou voordoen. Leer je medewerkers bijvoorbeeld de-escalerend optreden bij agressief gedrag vanuit frustratie. Als laatste som je maatregelen op die helpen de schade te beperken. Vang je medewerkers bijvoorbeeld goed op nadat ze een heftig incident meemaakten en zorg voor een goede nazorg om het natuurlijk verwerkingsproces te ondersteunen.

Een ethische afweging

Haal je maatregelen ook door de ethische zeef om te bepalen waaraan je gaat werken.

  • Lijken de doelen en maatregelen logisch en redelijk?
  • Is iedereen gebaat met het resultaat?
  • Welk effect zal dit op de verschillende actoren hebben?
  • Ga je later nog tevreden zijn als je terugkijkt op wat je besliste en deed?
  • Stel dat je deze maatregelen neemt voor mensen uit je familie of vriendenkring, wat zou het effect op hen zijn? Hoe zouden zij reageren?
  • Kun je de maatregelen met trots voorstellen aan de buitenwereld?
  • Ga in de schoenen van je medewerkers staan: welk effect heeft deze beslissing op hun werk?

Een pragmatische afweging

Houd ook rekening met de praktijk als je prioriteiten bepaalt.

Wat is dringend? Welke problemen en knelpunten wegen het zwaarst?

Ga na welke factoren het meest doorwegen.

  • Wat is het risico als het knelpunt blijft bestaan?
  • Hoeveel mensen krijgen te maken met dit knelpunt en hoe kwetsbaar zijn ze?
  • Gaat het om een eenmalige of toevallige situatie of is het een patroon?
  • Welk belang hechten verschillende groepen medewerkers aan het oplossen van dit knelpunt? Komt dat overeen met het risico?
  • Wat zijn de wettelijke vereisten?

Is er draagvlak?

Over elk knelpunt vormen de betrokkenen een mening. Ze hebben elk een idee over de aanpak.

  • Is dat idee voor iedereen hetzelfde? Dan kun je verder.
  • Zijn de meningen verdeeld? Trek de discussie op gang om tot een gezamenlijk besluit te komen.

Breng argumenten naar boven met de beoordelingsmatrix: deze techniek helpt je kiezen uit verschillende opties, terwijl er veel factoren meespelen waar je rekening mee moet houden.

Geef voorrang aan structurele maatregelen

Zo verhoog je de slaagkansen van je doelen en maatregelen.

  • Haak maatregelen vast aan iets dat al bestaat en met succes loopt. Losse maatregelen werken zelden of nooit. Door het verband te leggen met bestaande initiatieven en maatregelen geef je de boodschap dat wat er in het verleden gebeurde waardevol is, blijft bestaan en opgevolgd wordt. Koppel maatregelen aan andere beleidsdomeinen zoals je opnamebeleid, personeelsbeleid, pedagogisch beleid, kwaliteitsbeleid of medicatiebeleid.
  • Zorg dat je maatregelen duurzaam en positief bijdragen aan het leef- en werkklimaat.
  • Houd rekening met ontwikkelingen in de sector en in de maatschappij. Denk aan de mogelijkheid om meer samenwerkingsverbanden aan te gaan met andere organisaties, de verfijning van psychotherapeutische of farmacologische behandelingen, het toenemende alcohol- en druggebruik, …

Tip: Verzeker de continuïteit van de maatregelen door de taken en verantwoordelijkheden te verdelen.

Ga voor een integrale aanpak en spoor leemtes op

Integraal werken wil zeggen dat je op verschillende niveaus maatregelen neemt.

Op preventief niveau neem je maatregelen om het welzijn te bevorderen, een positief leef- en werkklimaat te installeren en risico’s op te sporen en erop in te spelen.

Het niveau van gepast reageren op incidenten heeft te maken met maatregelen die ervoor zorgen dat iedereen weet wat hij moet, kan en mag doen om agressief gedrag snel en veilig te de-escaleren, te stoppen of zo goed mogelijk te hanteren.

Maatregelen op het niveau van opvang, nazorg en herstel spelen in op schade en negatieve gevolgen beperken.

De beleidsdriehoek is een model voor een integrale aanpak. Gebruik het om je maatregelen te ordenen en te toetsen. Zo krijg je zicht op welke niveaus je al goed werkt en op welke niveaus je nog maatregelen kunt nemen.

Integraal werken betekent ook dat je maatregelen uitwerkt voor medewerkers, gebruikers en derden. Zo voelt iedereen zich gesteund en zijn de verwachtingen voor iedereen duidelijk.

Vul de Matrix Gezond leven in en ga na hoe met dit evenwicht gesteld is.

Hoe haalbaar is het?

Heeft de nieuwe maatregel kans op slagen? Is er genoeg tijd, zijn er voldoende middelen en mensen? Cruciale vragen vóór je aan het werk gaat. Het is frustrerend om bij de concrete uitwerking te beseffen dat je project niet haalbaar is.

Ga na:

  • Laat de werkdruk het toe?
  • Zijn er genoeg werkkrachten om het project te dragen?
  • Staan er nog andere belangrijke punten op de agenda? Fusies, personeelswissels, veranderingen in het management?
  • Is er budget?

Voorkom dat je te veel (nieuwe) projecten naast elkaar organiseert.

Je werkte in het verleden misschien al een aantal maatregelen uit. Veeg ze niet zomaar van tafel. Misschien moet je ze enkel wat beter communiceren of krachtiger maken.

Staan er in je lijst maatregelen die je snel kan nemen? Pak die eerst aan. Succeservaringen geven energie en wakkeren het gevoel aan dat je vooruitgaat.

Bepaal wie je nodig hebt om maatregelen af te wegen

Meer info

Ook interessant

Tools om prioriteiten te bepalen

Lees meer

Stel een strategisch plan op

Lees meer

Bepaal wie je wanneer en hoe betrekt bij je veranderingsproces

Lees meer