Het doel van restoratieve cirkels, ook wel herstelcirkels genoemd, is om de geleden schade of kwetsing door een incident te herstellen zodat men daarna weer op een constructieve wijze met elkaar verder kan gaan.
Restoratieve cirkels richten zich op al wie bij het ernstige incident betrokken is. Het gaat tijdens de herstelcirkel om één specifiek feit en niet over een algemene houding. Een herstelcirkel werkt in alle situaties waar mensen samenleven (school, gezin, jeugdbeweging, werk, …).
Uitgangspunt van een herstelcirkel is het fundamentele geloof dat mensen op eigen kracht oplossingen kunnen aanreiken voor de schade die er is aangericht.
Het herstelproces wordt geleid door een moderator die de voorbereidende gesprekken houdt en het cirkelgesprek modereert.
De concrete taken van de moderator zijn:
In de assessments (de individuele gesprekken) wordt gesproken met alle betrokkenen. Er wordt gevraagd naar de feiten, hun beleving, naar hun verantwoordelijkheid en wat er moet gebeuren om tot herstel te komen.
Tijdens de herstelcirkel staan de stoelen in een cirkel zonder een tafel. Er zijn wel vooraf aangeduide plaatsen met naamkaartjes.
In de eerste fase van het gesprek ligt de focus op belevingen en gevoelens rond het voorliggende incident.
Het is belangrijk dat hierbij alle emoties aan bod komen en dat deze met elkaar gedeeld worden.
In een tweede fase wordt er besproken hoe het herstel zal plaatsvinden en worden er afspraken gemaakt over wat iedereen kan doen om de schade te herstellen.
Er wordt daarbij ook vastgelegd hoe de opvolging zal gebeuren. In een laatste fase van het gesprek is er nog wat ruimte voor informeel contact.