IS EEN INCIDENT MET GRENSOVERSCHRIJDEND GEDRAG EEN ARBEIDSONGEVAL?

Ja, als het incident past in de wettelijke definitie van een arbeidsongeval in de private sector (wet van 10 april 1971):

Het ongeval dat door een plotselinge gebeurtenis tijdens en door de uitoefening van de arbeidsovereenkomst of het ambt is gebeurd en een letsel heeft veroorzaakt. Het ongeval dat gebeurt op de normale weg naar en van het werk wordt ook als arbeidsongeval beschouwd. Een arbeidsongeval is eveneens een ongeval dat een werknemer buiten de uitoefening van zijn dienst heeft maar dat veroorzaakt is door een derde wegens het ambt dat de werknemer uitoefent.

Er zijn vijf criteria om te beoordelen of een incident een arbeidsongeval is:

  1. Er is letsel, fysiek of psychisch.
  2. Er is een externe oorzaak in de vorm van een plotselinge gebeurtenis.
  3. Er is een oorzakelijk verband tussen 1 en 2.
  4. Het gebeurde door de uitvoering van het werk omschreven in de arbeidsovereenkomst.
  5. Het gebeurde tijdens de uitvoering van het werk.

Het slachtoffer moet punt één en twee bewijzen, bijvoorbeeld door een doktersattest en een grondig verslag van de feiten.

De verzekeraar doet op basis daarvan een uitspraak: arbeidsongeval of niet.

Ter illustratie twee voorbeelden

Door een onduidelijke regeling rond verlofaanvragen en toekenningen wordt een werknemer boos op haar leidinggevende die haar verlofaanvraag weigert. De situatie escaleert en de werknemer geeft de leidinggevende een mep. De leidinggevende struikelt, valt en verstuikt haar enkel en pols. Voor alle vijf de elementen van de definitie kan je ‘ja’ zeggen. Ook voor element vier. Dit is dus een arbeidsongeval.

Een werknemer vermoedt dat zijn leidinggevende een romantische affaire heeft met zijn vrouw. Het komt tijdens een gesprek tussen die werknemer en de leidinggevende tot een handgemeen met fysiek letsel. De verzekering zal dat niet aanzien als een arbeidsongeval omdat de letsels en de medische kosten ervan niet door de uitvoering van het werk zijn veroorzaakt. Punt vier is hier niet van toepassing. Dit is dus geen arbeidsongeval.

WIE DOET AANGIFTE VAN EEN ARBEIDSONGEVAL?

Dat is wettelijk de plicht van de werkgever. Het slachtoffer moet zo snel mogelijk het letsel laten vaststellen bij de huisarts of de bedrijfsarts en diens attest en medisch verslag zo snel mogelijk aan de werkgever bezorgen.

Je vindt op de website van de meeste verzekeringsmaatschappijen een elektronisch aangifteformulier.

Het is ook aan te raden om je ziekenfonds op de hoogte te brengen van je arbeidsongeval. Wat je precies moet doen, is afhankelijk van ziekenfonds tot ziekenfonds. Neem daarom een kijkje op de website van je mutualiteit.

MOET JE ELK ARBEIDSONGEVAL AANGEVEN?

Volgens de letter van de wet wel. Maar om de administratieve rompslomp te verlichten bij lichte ongevallen heeft de overheid ‘het eerstehulpregister’ in het leven geroepen.

Wanneer een incident of ongeval aan volgende voorwaarden voldoet, is het niet nodig om aangifte te doen bij de verzekeraar:

  • de eerste zorgen op het werk volstonden
  • er moest geen arts tussenkomen
  • er is geen loonverlies of arbeidsongeschiktheid geweest

Wat moet je in dat register noteren?

  • de naam van het slachtoffer
  • de naam van de persoon die de eerste hulp heeft toegediend
  • de plaats, de datum en het uur van het ongeval, evenals een beschrijving en de omstandigheden van het ongeval, met het oog op de vrijstelling van aangifte van deze ongevallen aan de arbeidsongevallenverzekeraar en het behoud als element van bewijs in geval van verergering
  • de datum en het uur van de interventie
  • de aard van de interventie (aard van de kwetsuren, type en middelen van eerste hulp, follow-up na de eerste hulp, …)
  • de identiteit van eventuele getuigen

Ter illustratie

"Een opvoeder is slachtoffer van een agressie-incident. Het gaat om verbale agressie en serieuze bedreigingen. De opvoeder is danig van zijn melk. De werkgever voorziet standaard de mogelijkheid dat een werknemer na incidenten van die aard twee dagen thuis mag blijven om tot rust te komen. Er is geen arts aan te pas gekomen en de eerste zorgen ter plaatse volstonden: een opvanggesprek met een kop koffie."

Het volstaat om dit te noteren in het register omdat er een standaardinterventie van twee dagen arbeidsongeschiktheid is voorzien.

Ziet de opvoeder het na twee dagen helemaal niet zien zitten om terug te gaan werken? Hij siddert en beeft alleen al bij het idee terug aan de slag te moeten?

Dan gaat hij best naar de huisarts om een attest van arbeidsongeschiktheid te vragen dat ingaat vanaf de eerste dag dat de opvoeder thuisbleef.

Hier is er officieel sprake van arbeidsongeschiktheid en moet je het incident bij de verzekeraar aangeven.

Het kan gebeuren dat de opvoeder toch blijft werken en na een week voelt dat iets niet klopt. Hij is angstig, slaapt slecht, is verward, …

Je kan alsnog aangifte doen bij de verzekeraar, al wordt het dan moeilijker om te bewijzen dat het over een plotse gebeurtenis gaat en er geleden schade is.

Net daarom is het zo belangrijk om elk incident of ongeval steeds te noteren in het register van eerste hulp op het moment van het incident. Dan is er steeds een spoor van het oorspronkelijke feit.

WAAROM LICHTE ARBEIDSONGEVALLEN REGISTREREN?

Soms lijken lichamelijke of psychische letsels op het eerste gezicht geen merkbare gevolgen te hebben. Toch kunnen die na verloop van tijd wel opspelen of verergeren en kosten met zich brengen.

Die kosten kan je alsnog via een arbeidsongevallenaangifte vergoed krijgen op voorwaarde dat er een spoor terug te vinden is van het oorspronkelijk ongeval. Daarvoor dient het eerstehulpregister.

Denk bijvoorbeeld aan een slecht verzorgde kleine wonde die ontsteekt waardoor je toch naar een arts moet.

WELKE KOSTEN DEKT DE ARBEIDSONGEVALLENVERZEKERING?

Dit ligt wettelijk vast. De arbeidsongevallenverzekering neemt alle medische, farmaceutische en heelkundige kosten op zich die voortvloeien uit de letsels die je opliep. Dat gebeurt aan RIZIV-tarief.

Heb je na een incident met grensoverschrijdend gedrag een psychisch letsel opgelopen? Dan vallen de kosten van een consultatie bij een psycholoog ook onder medische kosten. Belangrijk is dat zeer snel na het incident een vaststelling van het letsel wordt gedaan.

De arbeidsongevallenverzekering komt ook tussen in je verplaatsingskosten wanneer je de baan op moet:

  • om je te laten verzorgen;
  • op vraag van de verzekeraar of het fonds voor arbeidsongevallen;
  • op vraag van de arbeidsrechtbank.

Schade aan prothesen wordt wel gedekt. Waarom is dit de moeite om te vermelden? Omdat een bril gezien wordt als een prothese en brillen in agressie-incidenten vaak beschadigd geraken.

JE WERKGEVER WIL GEEN AANGIFTE DOEN. WAT NU?

Verwittig onmiddellijk zelf:

  • je ziekenfonds;
  • de dienst controle van het fonds voor arbeidsongevallen;
  • de verzekeraar van je werkgever.

Weet je niet bij welke maatschappij je werkgever zijn arbeidsongevallenverzekering heeft lopen? Vraag het na bij de personeelsdienst.

KAN JE ALS WERKNEMER REKENEN OP RECHTSBIJSTAND?

Je wil je burgerlijke partij stellen in een schadeclaim ten opzichte van de persoon die het grensoverschrijdende gedrag stelde. Treed de arbeidsongevallenverzekering hierin bij?

Nee, dat dekt de arbeidsongevallenverzekering niet. Goed om weten is dat verzekeraars polissen rechtsbijstand aanbieden. Dat kan als aanvullende verzekering bij een bestaande polis van de werkgever of als verzekering op zich.

Meer weten?