Het model van Geweldloze en Verbindende Communicatie

Het model bestaat uit vier stappen.

Waarnemen zonder oordeel

Deel je waarneming zoals een camera ze feitelijk zou registreren. Zeg wat je letterlijk hoort of ziet. Voeg geen interpretaties toe. Oordeel niet.

Geweldloos is: ”Als ik je onderuitgezakt zie zitten op de bank en geen reactie van jou krijg op mijn vraag ...” In plaats van: ”Je begrijpt me niet en luistert niet.”

Voelen

Ga na wat je gevoel is bij die observatie. Maak er zelf geen verhaal van te maken en vorm geen gedachten over wat anderen doen of bedoelen. Zeg wat je voelt.

Geweldloos is: ”…. dan voel ik me alleen.” In plaats van: ”Ik voel dat jij geen interesse hebt.” Dit laatste is interpretatie.

Om gemakkelijker contact te maken met je gevoelens, is het handig om je gevoelswoordenschat uit te breiden. Onze woordenschat neigt vaak naar "Ik voel me goed." of "Ik voel me slecht."

Opgelet! Het is zeker niet altijd vanzelfsprekend om te voelen wat er te voelen valt, en het gevaar voor pseudogevoelens die meer zeggen over je oordeel over de ander loert om de hoek. Human Matters maakte een mooi overzicht en helpt je ze verbindend te vertalen.

Behoeften

Als je je bewust bent van je gevoelens is de volgende stap om de achterliggende behoefte te onderkennen. Elk ongemakkelijk gevoel maakt je duidelijk dat één of meerdere behoeften niet vervuld zijn.

Neem verantwoordelijkheid voor jouw deel. Zeg welke behoeften aan de basis van jouw gevoel liggen.

Geweldloos is: "… want ik heb nood aan jouw ondersteuning en kijk op de zaak."

Verzoek

Ga nu na met welke actie je je behoefte kan vervullen en formuleer dit in een verzoek. Gebruik daarbij positieve termen. Zeg wat je wilt, niet wat je niet wilt.

Geef de andere vervolgens de ruimte om al dan niet in te gaan op je verzoek. Een verzoek is immers geen eis of opdracht.

Geweldloos is: "Wil je tijd maken voor mij en jouw visie geven?" In plaats van: ”Zorg dat je wat meer interesse toont."

Let op:

  • Een verzoek is specifiek en concreet, niet algemeen.
  • Een verzoek is realistisch en uitvoerbaar: afgestemd op de mogelijkheden en deskundigheid van de ander.
  • Gebruik positieve actietaal.
  • Maak je intentie tot verbinding duidelijk.
  • Formuleer je verzoek als een vraag en geef keuzevrijheid.
  • Sta open voor elke reactie van de ander en toon empathie. Tracht te horen wat de ander nodig heeft om te kunnen ingaan op je verzoek.

Oefening baart kunst

Een van de vele uitspraken van Marshall Rosenberg over verbindende of geweldloze communicatie is dat het weliswaar simpel is maar niet gemakkelijk. Ai-opener.nl maakte herinneringskaartjes die je gratis kan downloaden.

Achtergrond

Geweldloze communicatie is ontwikkeld door Marshall Rosenberg, een Amerikaanse psycholoog, die zich van jongs af aan afvroeg hoe sommige mensen er in slagen om, zelfs in de meest moeilijke omstandigheden, met mededogen te reageren.

Het werd op grote schaal in gebruik genomen gedurende de zestiger jaren toen in de VS de aparte scholen voor zwarten en blanken werden geïntegreerd. Zoals bekend ging dat met veel geweld gepaard.

Het model van geweldloze communicatie werd ingezet om te helpen de verschillende behoeftes (aan veiligheid, respect en dergelijke) op een vreedzame manier bij elkaar te brengen en tot een oplossing te komen.

Uitgangspunten bij geweldloos en verbindend communiceren

Elk gedrag is er bewust of onbewust op gericht een behoefte te vervullen

Behoeften zijn universeel.

Gevoelens zijn signaalgevers van (on)vervulde behoeften

Voel je je boos of bang? Dan is dat omdat een bepaalde behoefte onvervuld is.

Voel je je blij en opgetogen? Dan is een bepaalde behoefte vervuld.

Ieder mens kiest zijn eigen strategie om zijn behoefte te vervullen

Eens je zicht hebt op je behoefte zijn er vele wegen naar Rome.

Je bent zelf verantwoordelijk voor wat je denkt en voelt

Een ander mens of gebeurtenis kan de aanleiding zijn voor bepaalde gevoelens. De oorzaak van deze gedachten en gevoelens zijn je eigen (on)vervulde behoeften.

Bijvoorbeeld: "Ik voel me boos omdat ik behoefte heb aan samenwerking." In plaats van: ‘"Ik voel me boos omdat JIJ niet meehelpt."

Meer weten?